Rome ondergronds
Na eeuwenlang in vergetelheid te zijn geraakt, werden in de zestiende eeuw, in de zachte tufsteenbodem van Rome, tientallen uit meerdere verdiepingen bestaande begraafplaatsen van de eerste christengemeente herontdekt. In uitgebreide gangenstelsels bevinden zich duizenden grafnissen, indrukwekkend door hun hoeveelheid. Grafkamers van families en gilden vertellen via muurschilderingen en inscripties op stenen platen iets over het leven en het geloof van zo’n zeventien eeuwen geleden. We zien bijbelse of symbolische taferelen en door afbeeldingen worden ons beroepen getoond.
Toen in de vierde eeuw de catacomben als bedevaartplaatsen enorme belangstelling genoten, werden ze prachtig gedecoreerd en voorzien van gewelven, trappen en kapellen, fraaie vormen van ondergrondse bouwkunst.
Onder de indruk geraakt van de Romeinse catacomben, vatte Jan Diepen, zoon van een welgestelde Tilburgse textielfabrikant, in 1908 het plan op, om in Valkenburg aan de Geul, in enkele mergelgroeven 25 meter onder de grond een uitzonderlijk museum in te richten. Het bleef niet bij alleen een plan…
De geschiedenis van het museum
Vanaf circa 1850 was het heel gebruikelijk dat welgestelde mensen zich bezig hielden met archeologie en oude culturen. Zij verdiepten zich graag in kunst en wetenschap en dan het liefst in een eigen uniek project. Het opzetten van een museale collectie was een veel voorkomende vorm.
Het museum is gerealiseerd door Jan Diepen, zoon van een rijke textielindustrieel, in samenwerking met de beroemde architect Pierre Cuypers. Cuypers’ vooral bekend als architect van het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam.
De realisatie van het ondergrondse museum is zonder enige twijfel een van zijn meest bijzondere projecten. Een opzienbarend initiatief dat onder andere medewerking kreeg van het Vaticaan en de Romeinse autoriteiten. Een door Jan Diepen en Pierre Cuypers samengesteld projectteam reisde naar de catacomben in Rome ten behoeve van research en voorbereiding, en in 1910 werd Museum Romeinse Katakomben opengesteld voor het publiek. Voor restauratiewerkzaamheden in Rome bezoeken architecten nu de Katakomben in Valkenburg, zo precies waren deze gekopieerd.
