Kasteel Valkenburg is boven op de heuvel ‘De Heunsberg’ gelegen en stamt oorspronkelijk uit de 11e eeuw. Op de plek van Kasteel Valkenburg hebben meerdere burchten gestaan. De huidige ruïne is het overblijfsel van de derde burcht die in de loop van de 13e en 14e eeuw stukje bij beetje tot stand is gekomen.
Heren van Valkenburg
De Heren van Valkenburg breiden door de eeuwen heen hun machtsgebied gestaag uit. Om dat te kunnen doen hebben zij een stevige uitvalsbasis nodig. De in eerste instantie kleine versterking op de Heunsberg, wordt al snel uitgebouwd tot een machtige en bijna onneembare hoogteburcht, strategisch gelegen op een kruispunt van belangrijke handelswegen. Aan de voet ontstaat het vestingstadje Valkenburg.
Drossaard Diederik van Pallandt
In het centrum van Valkenburg in een hoekje verscholen naast de Nicolaas en Barbarakerk ligt een grafsteen van een beroemde bewoner van kasteel Valkenburg, Diederik van Pallandt.
Diederik had een superdrukke agenda. Hij was heer van Wildenburg, heer van Wittem, hoogschout van Maastricht en kamerheer van de hertog van Bourgondië.
Maar vooral als drossaard (hoofd van politie, rechtspraak en verdediging) van Valkenburg werd hij bekend. Want toen de Luikenaren Valkenburg belegerden in 1465 verdedigde hij Valkenburg met hand en tand en behaalde hij een klinkende overwinning.
Na vele belegeringen wordt het Kasteel in 1672 door de Staatse troepen van Koning-Stadhouder Willem III verwoest.
Dat de voormalige bewoners van het kasteel ook van lekker eten en drinken houden is onlangs archeologisch onderbouwd door de vondst van vele (wijngaard) slakkenhuizen op de kasteelheuvel. Daarbij is aan de overkant van het dal een Wiegert (wijngaard) bekend.
Een bezoek aan de Kasteelruïne geeft je een goed beeld van de hoogteburcht en haar schitterende omgeving. Boven, naast de ingang bij de trap, staat een maquette van de eens zo machtige burcht.
