Ondergrondse Schuilplaatsen en Kapellen - Mergel.nU

Door de eeuwen heen zijn de uitgebreide eeuwenoude mergelgrotten onder Valkenburg (250 km) gebruikt als schuilplaats tegen geweld 'boven de grond'.

Dit gaat terug naar de tijd van de Franse Revolutie, omstreeks 1800, toen de kerken gesloten werden en het houden van godsdienstige vieringen verboden was. Uit die periode resten er, in de eeuwenoude mergelgrotten onder Valkenburg, ‘Ondergrondse kerken en altaren’. Enkele zijn dagelijks, tijdens de rondleiding, te zien. Om, tijdens de Franse Revolutie, toch het geloof te belijden gingen de priesters en hun gelovigen 'ondergronds'. De ondergrondse mergelgroeves werden voorzien van altaar, biechtstoel en doopvont en schitterende houtskooltekeningen. Het risico was echter groot: veel priesters werden opgepakt en gedeporteerd of gekerkerd... en kwamen nooit meer terug.

In WO II ging het vooral om de bescherming tegen oorlogsgeweld. Veel Valkenburgers vluchtten bij beschietingen met granaten en bommen naar de diverse grotten. Er zijn in en rond de kern Valkenburg ruim 50 grotere en kleinere groeves waar de mensen veiligheid zochten.

In de tijd van de koude oorlog is er door de Nederlandse Overheid een atoomschuilkelder aangebracht in de gemeentegrot. Daar kon veiligheid geboden worden aan 15.000 mensen. Compleet met gasdeuren, luchtfilters, toiletten, douches en slaapplaatsen.

Rondleidingen worden verzorgd door Rendez-Vous in de Gemeentegrot.
Dit evenement kunt op 5 en 6 april 2015 op bepaalde tijdstippen beleven tegen een sterk gereduceerd tarief!

De Franse tijd; de periode 1794-1814
Op 14 juli 1789 werd de staatsgevangenis, de Bastille te Parijs, door het Franse volk stormenderhand ingenomen. De revolutie keerde zich tegen de geestelijkheid en de adel. Deze vluchtten naar de grote steden in het buitenland, vooral Maastricht kreeg in begin jaren negentig een toevloed van Franse kerkelijke leiders en edelen. In 1794 viel het Franse leger de Zuidelijke Nederlanden binnen en werden alle gebieden tot aan de Rijn veroverd.

Inlijving bij Frankrijk
In 1794 viel ook de vesting Maastricht. In 1795 werden deze gebieden officieel bij Frankrijk ingelijfd. De Franse wetgeving werd ingevoerd waaronder een nieuw burgerlijk recht, handelsrecht en strafrecht. Voortaan maakte het volk de dienst uit, niet meer de vorsten of de machtigen.
De Fransen brachten ook een scheiding tussen Kerk en Staat. De kerken werden door de staat betaald, de geestelijken werden ambtenaar. Dezen raakten hun macht kwijt, ook op het gebied van onderwijs.

Vervolgingen
Kerkelijke goederen werden in beslag genomen. Priesters moesten een eed van trouw aan de Republiek afleggen. Als zij dit deden mochten ze in de zielzorg werkzaam blijven, maar bij de parochianen kregen de beëdigde priesters weinig sympathie. Niet-beëdigde priesters moesten naar het buitenland vluchten of onderduiken. In die periode zijn in de grotten kerken en altaren opgericht en door priesters en hun gelovigen gebruikt om hun geloof te belijden.

1801 Concordaat
Met de sluiting van het concordaat tussen Napoleon en de paus in 1801 kwam er een einde aan de vervolgingen van de godsdienst en de kerk. Twintig jaar heeft Limburg bij Frankrijk gehoord. Een korte periode waarin vele veranderingen plaatsvonden die onze samenleving tot op de dag van vandaag bepalen.
Bron: De kleine geschiedenis van Limburg in 25 dagen.